Województwo wileńskie i nowogródzkie - Remer Jerzy, Wisłocki Adam
Praca jest piątym tomem serii,, Przedwojenna Polska w obrazie i zabytkach i stanowi sentymentalną podróż przez obszar dawnych województw wileńskiego i nowogródzkiego. Przeglądając karty albumu odwiedzimy takie pomieszczenia jak Mickiewiczowski Nowogródek, Słonim, Mir i Nieśwież ze własnymi słynnymi zamkami, Tuhanowicze, Waka z domem Tyszkiewiczów, Krewo czy Troki z budynkiem na wyspie. Ziemia ta toż kraina wielkich jezior, jak Świteź, Dryświaty, Narocz, Snudy i Świr.,, Uderza przy tym rozmaitość ich wymiarów i kształtów, przedziwna fantastyczność linii brzegowej. Skupiły się rzędami, jak jedne perły nanizane na Matce Ziemi... I albo ukryły się w pierścieniach otaczających je lasów, zasłuchane w ich poszum, albo wielkimi taflami rozlały się wśród zielonych łąk. I takie lub inne, zawsze piękne, zawsze czarowne kontrastami cieni, tragiczne wśród groźnych chmur nadciągających burz, wesołe, roześmiane w promieniach słońca. Przedwojenne dzieło do dziś budzi zachwyt swoim rozmachem oraz odwagą stawianych opinii. Pokazuje nie tylko obraz Polski, której już nie liczy, w jej przedwojennych granicach, ale i stan ówczesnej świadomości kulturowej Polaków. Wszelkie zmiany redakcyjne dokonane we współczesnym wydaniu nie wkraczają w ogólny zamysł publikacji, mającej,, krajobraz polski wraz z mieszkającym go ludem i ustalające się na ziemi naszej zabytki budownictwa i sztuki odtworzyć w ilustracji możliwie dokładnie i miłująco, aby tej ziemi syn mógł się spośród nimi bliżej poznać, bez trudu, u siebie w domu, w każdej sekundy gdy zechce.
Wsłuchane w sygnały Ziemi Nowogródzkiej...
Książka jest zapisem wspomnień Aleksandra Zwierki o Nowogródczyźnie i Siostrach Nazaretankach z lat 1929-1945.
Szlakiem Adama Mickiewicza
Niedostępny
przez pół wieku kraj nad Świtezią, Niemnem i Wilią stał się krainą mityczną. Dlatego pierwsze wydanie przewodnika Szlakiem Adama Mickiewicza po Nowogródczyźnie, Wileńszczyźnie i Kowieńszczyźnie,
które ukazało się w 1994 r. rozchwytano w mgnieniu oka.
Krajobraz Nowogródczyzny i Wileńszczyzny do dziś urzeka wyjątkową urodą. Wprawdzie wojny i bolszewickie porządki zmiotły z powierzchni ziemi karczmy, wiatraki i większość dworów, ale zostały
czyste wody rzek, bujne lasy, architektura wsi. W ciągu ostatnich piętnastu lat uległ zahamowaniu proces rujnacji i dewastacji pamiątek po Wielkim Księstwie Litewskim. Odnowiono zabudowę
małomiasteczkową Zdzięcioła, Mira, Nieświeża, a zwłaszcza Nowogródka. Powstało Muzeum Mickiewicza w Zaosiu, oraz Izba Muzealna w Niedźwiadce Wielkiej poświęcona Domeyce.
Tomasz Krzywicki jest zadomowiony w twórczości Mickiewicza. Nazwy wsi, jezior, rzek i lasów nie są dla niego pustymi dźwiękami, rozumie dobrze aurę poetycką roztaczaną przez owe pierwiosnki
polskiego romatyzmu, które po przestudiowaniu tej książki nie będą już tylko nazwami geograficznymi; Świteź, Nowogródek, Tuhanowicze, Ruta, Worończa, Cyryn, dolina pod Kownem - najpiękniejsza w
świecie, istnieją naprawdę i przy odrobinie wysiłku można je odwiedzić.
Ziemia nowogródzka - zarys dziejów
To historia polskiej obecności nad Niemnem, Szczarą i Serweczą. Prezentowana książka nie jest monografią - to zwięzła i w przejrzysty sposób napisana publikacja, której część trzecia stanowi przewodnik dostosowany do wymagań polskiego turysty.
Prawdzic-Szlaski Janusz - Nowogródczyzna w walce 1940-1945
"Dwa Obwody, spośród ośmiu, które należały do Okręgu Nowogródzkiego, są szczegółowo opracowane, ponieważ obaj komendanci tych Obwodów i częściowo ich współpracownicy znaleźli się
też na emigracji. Co do pozostałych Obwodów, to umieściłem tylko te dane, które sam pamiętałem tj. tylko organizację ogólną. Wyszedłem z założenia, że lepiej zanotować to co się pamięta, gdyż
czas wiele zaciera. Nie chciałbym też by zapomniano o tym olbrzymim wkładzie mieszkańców Ziemi Nowogródzkiej w walce o niepodległość, o ich wysokim patriotyzmie i przywiązaniu do Rzeczypospolitej
oraz ofiarach krwi i życia złożonych przez nich na ołtarzu Ojczyzny."
Janusz
Prawdzic-Szlaski.
Zabytkowe cmentarze na kresach wschodnich drugiej Rzeczypospolitej. Województwo nowogródzkie
Zabytkowe cmentarze na kresach wschodnich drugiej Rzeczypospolitej. Województwo nowogródzkie.
Nowogródczyzna pozostała pięknie położoną ziemią, dzięki Mickiewiczowi na zawsze zakodowaną w polskiej świadomości. Ocaliła z kolejnych pogromów zadziwiająco dużo pamiątek i zabytków oraz wychowała wielu wspaniałych synów, którzy zawsze oddawali za nią życie i którzy spoczywają na jej cmentarzach. Okładka: twarda, Rok wydania: 2008.
Szlakiem Adama Mickiewicza
Niedostępny przez pół
wieku kraj nad
Świtezią,
Niemnem i Wilią
stał
się
krainą
mityczną.
Dlatego pierwsze wydanie przewodnika Szlakiem Adama Mickiewicza po Nowogródczyźnie, Wileńszczyźnie i Kowieńszczyźnie, które ukazało się w 1994 r. rozchwytano w mgnieniu
oka.
Krajobraz Nowogródczyzny i Wileńszczyzny do dziś urzeka wyjątkową urodą. Wprawdzie wojny i bolszewickie porządki zmiotły z powierzchni ziemi karczmy, wiatraki i większość dworów, ale zostały
czyste wody rzek, bujne lasy, architektura wsi. W ciągu ostatnich piętnastu lat uległ zahamowaniu proces rujnacji i dewastacji pamiątek po Wielkim Księstwie Litewskim. Odnowiono zabudowę
małomiasteczkową Zdzięcioła, Mira, Nieświeża, a zwłaszcza Nowogródka. Powstało Muzeum Mickiewicza w Zaosiu, oraz Izba Muzealna w Niedźwiadce Wielkiej poświęcona Domeyce.
Tomasz Krzywicki jest zadomowiony w twórczości Mickiewicza. Nazwy wsi, jezior, rzek i lasów nie są dla niego pustymi dźwiękami, rozumie dobrze aurę poetycką roztaczaną przez owe pierwiosnki
polskiego romatyzmu, które po przestudiowaniu tej książki nie będą już tylko nazwami geograficznymi; Świteź, Nowogródek, Tuhanowicze, Ruta, Worończa, Cyryn, dolina pod Kownem - najpiękniejsza w
świecie, istnieją naprawdę i przy odrobinie wysiłku można je odwiedzić.
Niemen rzeka niezgody
Wznowienie (I wyd. w 1999 r.) obszernej monografii poświęconej polsko–sowieckiej wojnie partyzanckiej na Nowogródczyźnie w latach 1943-44 autorstwa Zygmunta Boradyna, polskiego badacza urodzonego w Nowogródku, syna żołnierza Armii Krajowej obwodu Iwie-Juraciszki.
W swej pracy autor omawia narastający na Nowogródczyźnie w latach 1943 i 1944 konflikt między Armią Krajową a partyzantką sowiecką. Historiografia rosyjska i białoruska głoszą tezę, że przyczyną tego konfliktu była realizowana przez Komendę Okręgu Nowogródzkiego Armii Krajowej polityka "dwóch wrogów". Ale polityka ta nie była pozbawiona podstaw. Podjęte przez partyzantkę sowiecką w końcu 1943 roku działania przeciwko Armii Krajowej uprawniały Komendę Okręgu Nowogródzkiego do twierdzenia, że Sowieci na równi z Niemcami zagrażają wolności, całości i niepodległości Rzeczpospolitej.
Zaletą
opracowania jest fakt, że w dużym stopniu wykorzystano w nim dotychczas nieznane sowieckie dokumenty z okresu II wojny św. z obecnych archiwów białoruskich, do których jednak autor podchodzi
krytycznie, biorąc pod uwagę ich tendencyjny charakter. Ze źródeł polskich autor wykorzystał m.in. dokumentację Komendy Okręgu Nowogródzkiego AK z Archiwum Akt Nowych i Archiwum Wojskowego Instytutu
Historycznego, a także obszerne relacje dawnych oficerów i żołnierzy AK na tych terenach. Dzięki tej pracy dysponujemy obecnie kompleksowym opisem walk z Sowietami w AK-owskich obwodach stołpeckim,
lidzkim, szczuczyńskim i wspomnianym Iwie-Juraciszki. Natomiast, jak przyznaje sam autor, materiały dotyczące walk i konspiracji AK na Słonimszczyźnie są bardziej skromne.
Praca zawiera także kilkadziesiąt zdjęć oraz indeks nazwisk i pseudonimów.
Pierwszy Powszechny Spis Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 września 1921 roku : mieszkania, ludność, stosunki zawodowe : województwo nowogródzkie
Edward Pawłowicz. Wspomnienia : Nowogródek, więzienie, wygnanie
Wspomnienia : Nowogródek, więzienie, wygnanie, Lwów 1887
Pawłowicz, Edward Bonifacy (1825-1909) Nowogródek w XIX wieku
Lwów : nakł. aut., 1902 ([Lwów] : Druk. Zakł. N. im. Ossolińskich).
Zielone lata. Maria Leśman
Nowogródek jest bohaterem tej książki prawie w równym stopniu, co sama Autorka. Nie dlatego, by w jej opowieści miały się znajdować historyczne refleksje, lub długie wzruszające
opisy kościoła farnego, w którym ochrzczono Mickiewicza, albo ruin zamku Mendoga, opisanego w Grażynie. Nie, to nie tak. Wprawdzie liczne ważne miejsca są wspomniane z imienia, ale miasto
obecne jest przede wszystkim w codziennym życiu zamieszkujących je ludzi, którzy wprawdzie pamiętają, gdzie Mickiewicz był ochrzczony, gdzie mieszkał. I gdzie była szkoła, do której uczęszczał,
ale na co dzień nie celebrują przeszłości, chodzą po zakupy na targ, muszą palić w piecach drewnem mokrym od śniegu, martwią się o dobre zamęście córki, kochają na zabój w pięknej sąsiadce - a
jeśli są młodzi, jak była w tamtych latach autorka - przeżywają swoje śmieszne, dziecinne przygody, wielkie radości, a czasem także - prawdziwe dramaty. (...)
Małgorzta Czermińska
Urywki ze wspomnień nowogródzkiego szlachcica. Kraków : nakł. aut., 1893 (Kraków : Wł. L. Anczyc)
W nowogródzkiej stronie : jednodniówka wydana nakładem komitetu "Dni Mickiewiczowskich" w Nowogródku : 11-22. XI. 1938.
Dni mickiewiczowskie w Nowogródku. Nowogródek : [s.n.], 1931 (Nowogródek : Drukarnia Polska)
Przewodnik po okolicach mickiewiczowskich i rejtanowskich ziemi nowogródzkiej : z ilustracjami. Baranowicze : Polskie Tow. Krajoznawcze, Oddział w Baranowiczach, 1938 (Baranowicze : "Grafika")
Szlak Mickiewiczowski. [Warszawa] : nakł. Wydziału Turystyki Ministerstwa Komunikacji, [193-] (Warszawa : Zakł. Graf. Koziańskich)